3-2 ADVERBIAL CLAUSES SHOWING CAUSE AND EFFECT RELATIONSHIPS

3-2 ADVERBIAL CLAUSES SHOWING CAUSE AND EFFECT RELATIONSHIPS

Neden-sonuç ilişkisi bildiren bağlaçlar şunlardır: because, as, since, seeing that as/so long as. inasmuch as. Bu bağlaçlar nedeni ifade eden cümlenin başında kullanılırlar. Temel cümle ise sonucu belirtir. Adverbial clause temel cümleden önce ya da sonra gelebilir.

Cause: I was Ml. Effect: I didn't go to work.

Because I was ill, I didn't go to work. [ didn't go to work because I was ill.

Since she wants to lose weight quickly, she is on a strict diet. Çabuk kilo vermek istediği için sıkı bir perhiz yapıyor.

As/so long as it is raining heavily. I think we can't go out for a walk.

As it was very cold in the garden, we decided to eat inside the restaurant.

Seeing that the traffic was rather heavy, we decided to take the back roads to work,

Seeing as you've got lots of money, you can pay for the drinks.

NOTES

a)      Neden-sonuç ilişkisi bildiren cümlelerde temel cümle ile yan cümle arasında tense uyuşması zorunlu değildir. Ancak yine de eylemlerin zaman bakımından ilişkisine dikkat etmek gerekir. Örneğin. "Because the grocery bag was heavy" ifadesini "I can't earn] İt." biçiminde tamamlayanlayız. Çünkü çantanın ağır olması geçmiş zamana aitse onu taşıyamama eylemi de geçmiş zamanla ifade edilmelidir. Bu nedenle bu cümle şu biçimde tamamlanabilir;

Because the grocery bag was heavy, I couldn't carry it.

Şimdi şu örnekleri inceleyelim:

Because he drank too much last night, he feels terrible now.

Because he drank too much last night, I drove the car back from the party.

 Yukarıdaki cümlelerden birincisinde 'drink' eylemi geçmişte gerçekleşmiştir. 'Feel eylemi ise konuşmanın geçtiği anı ifade etmektedir. Bu yüzden 'drink' past tense ile 'feel' present tense ile ifade edilmiştir. İkinci cümlede ise 'drink' eylemi ile onun sonucu olan 'drive' aynı zamana ait eylemlerdir. Bu yüzden her ikisi de past tense ile ifade edilmiştir

b) Neden-sonuç İlişkisi, bağlaçların yanı sıra başka yapılarla da ifade edilebilir: because of, on account of, thanks to, owing to, due to. Bu yapılar kendilerinden sonra isim, zamir ya da isim-fiil (gerund) alırlar.

Because

Since

As

As/so long as + a clause, main clause.

Inasmuch as

Seeing that,

Seeing as

Because of On account of

Thanks to + noun/pronoun/gerund, main clause.

Owing to Due to

Cause: She was ill.                       Effect: She couldn't go to school.

Because she was ill, she couldn't go to school. Hasta olduğu için okula gidemedi.

Because of her illness, she couldn't go to school. Hastalığı yüzünden okula gidemedi.

I was late for work yesterday because the traffic was heavy. 1 was late for work yesterday because of the heavy traffic.

As prices rise dramatically, it's difficult to make ends meet.

Owing to dramatically rising prices, it's difficult to make ends meet.

Since employment is limited in rural areas, many people are moving to big cities.

Due to the limited employment in rural areas, many people are moving to big cities,

Bazen isim kalabalık bir sözcük öbeğinden oluşabilir. Bu durumda isim ile cümle arasındaki ayrımı yaparken dikkatli olunuz. İngilizce'de Subject + verb diziminin bir cümle oluşturduğunu anımsayınız.

Because she bought me a very expensive present for my birthday, I now feel obliged to buy her an expensive one too. (Subject + verb, a clause)

Because of the very expensive present she bought me for my birthday, I now feel obliged to buy her an expensive one too. (noun + relative clause = "doğum günümde bana aldığı çok pahalı hediye" yine isimdir.)

Because there has been construction work on the highway going on for some time now, we have been taking another road to work.

On account of the construction work on the highway going on for some time now, we have been taking another road to work.

c) Because of, on account of, due to ve owing to yapılarından sonra the fact that kullanırsak devamında İsim değil cümle gelir.         

d) Therefore, consequently ve as a result neden-sonuç ilişkisi bildiren transition'lardır. Transition, bir düşünceden başka bir düşünceye geçişi sağlayan sözcük ya da sözcük grubudur. Transition ikinci cümlenin yani sonuç cümlesinin başına gelir ve iki cümle yer değiştiremez.

Cause: It's raining heavily.                    Effect: We can't go out,

Because it's raining heavily, we can't go out. We can't go out because it's raining heavily.

It's raining heavily.   Therefore, we can't go out.

Consequently, we can't go out. As a result, we can't go out.

It's raining heavily, so we can't go out.

She didn't feel well. Therefore, she left the office early. She didn't feel well. She, therefore, left the office early. She didn't feel well. She left the office early, therefore. (Note: Birinci cümleden sonra nokta yerine noktalı virgül koyup ikinci cümleye geçebiliriz. Bu durumda cümleye küçük harfle başlanır.)

Bir transition cümle içinde üç yerde bulunabilir: cümlenin başında, özneden sonra (yardımcı fiil varsa, yardımcı fiille yüklem arasında) ve cümlenin sonunda. Genellikle transition virgülle cümlenin devamından ayrılır.

Yukarıda tablodaki cümleler aynı anlamı ifade etmektedirler. Ancak kullanım farkları vardır. 

Because, as, since gibi bağlaçlar bir yan cümleyi temel cümleye bağlayan sözcüklerdir. Yan cümle temel cümleden önce ya da sonra gelebilir.

Therefore, consequently ve as a result "bu yüzden, bu nedenle" anlamını veren geçiş sözcükleridir ve ikinci cümlede kullanılırlar. So, iki bağımsız cümleyi birleştiren bir bağlaçtır ve o da therefore vb. gibi sonuç cümlesinde kullanılır. Ancak so cümle içinde transition 'lar gibi yer değiştiremez ve genellikle kendinden önce bir virgül alır.

e) As a result of ve as a consequence of, "because of anlamındadır ve kendilerinden sonra noun/pronoun alarak nedeni ifade eden cümlede kullanılırlar.

He came late. Consequently, we missed the bus.

We missed the bus as a consequence of his coming late.

[Onun geç gelmesi yüzünden otobüsü kaçırdık.)

She was busy. As a result, she couldn't help me. As a result of her being busy, she couldn't help me.

f) So ... that ve such ... that bağlaçları da neden-sonuç ilişkisi ifade eder *,

Cause: It was too windy.              Effect: We couldn't go sailing.

It was so windy that we couldn't go sailing.

Cause: It was a wonderful film. Effect: I watched it again.

It was such a wonderful film that I watched it again.

g)      For "because" ile aynı anlamı verir ancak kullanımı daha kısıtlıdır.

For, neden belirten cümlenin başında kullanılır ancak bağlı bulunduğu cümle ikinci bölümde yer alır.

He finished his meal quickly, for he hadn't eaten anything since the morning. (For'un bağlı bulunduğu cümle başa gelemez.)

He finished his meal quickly because he hadn't eaten anything since the morning.

Because he hadn't eaten anything since the morning, he finished his meal quickly.

For, "not, but" gibi başka bir bağlaçla kullanılmaz ancak because bu şekilde kullanılabilir.

I got annoyed, not because he came late but because he didn't inform me that he was going to be late. Geç kaldığı için değil, geç kalacağını bana bildirmediği için kızdım.

Because bir soruya yanıt olarak kullanılabilir ancak for, as ve since bu biçimde kullanılmaz

- Why were you late for work?

- Because I missed the bus

h)      İki cümle arasında neden-sonuç ilişkisi, incelediğimiz bu bağlaç ve kalıpların dışında başka sözcük ya da yapılarla

da ifade edilebilir. Şimdi aşağıdaki cümleleri dikkatle inceleyiniz.

Cause		Effect
Man hunts whales in large numbers;	therefore as a result.   as a result of this.   consequently,   as a consequence of this,   because of this.   thus	they face extinction
Man hunts whales in large numbers.	so	they face extinction.

da ifade edilebilir. Şimdi aşağıdaki cümleleri dikkatle inceleyiniz.

Cause		Effect
Man hunts whales in so many whales tha	such large numbers that Man hunts	they face extinction they face extinction
Because  Since Due to the fact that Owing to the fact that	man hunts whales in large numbers	they face extinction.AS
Because of On account of Due to Owing to Thanks to As a result of As a consequence of	man's hunting whales in large numbers.	they face extinction
Cause		Effect
Man's hunting whales in large numbers causes		the danger of their becoming extinct
leads to results in is the reason for is responsible for
Effect		Cause
Whales' facing extinction is due to is a consequence of results from	is a result of	man's hunting  them in large numbers